Tản văn
TẠ THU YÊN
Có một loài hoa nắng càng to càng nở rực và thơm ngát. Ấy là sen.
Sen trong mắt ta như biểu tượng của mùa hè, như sự thanh cao và gần gũi thân thương đến vô cùng. Thử hỏi mỗi chúng ta ai không có một lần được hít hà hương thơm của sen, dù là người thành thị hay người quê như tôi?
Mỗi độ tháng Năm về, gió xuân dường như đã cạn, không đủ sức xua đi cái nóng rừng rực của mùa hạ, thì cũng là lúc sen đơm hoa. Trong màu xanh mơn mởn của những tàu sen tròn như chiếc nón lá là những búp sen hồng, trắng, vàng như những búp tay thiếu nữ vươn cao. Cây sen thật lạ, dù sống trong bùn, nước, nhưng toàn thân lại là những vị thuốc quý cho đời. Này nhé, có những đóa hoa thơm ngát hằng ngày theo về phố thị làm đẹp cho đời, tỏa rạng trong những căn phòng sang trọng hay bình dân của những người yêu sen. Có những đóa trở thành món trà sen cho những người yêu trà thưởng lãm. Đã có những làng nghề làm trà sen với những công đoạn tỉ mỉ và công phu nổi tiếng. Gần đây những người yêu trà sen rỉ tai nhau, dạy nhau qua mạng cách ủ trà để thưởng bằng cách chọn mua những đóa sen hàm tiếu (được giống sen Tây Hồ thì quý, không thì sen nào cũng dùng được), đem về nhẹ nhàng tách cánh hoa ra, cho một lượng trà tùy thích đủ cho một, hai, ba ấm trà vào rồi vuốt đều, dùng lá sen tươi cuốn lại, buộc chặt, sau đó dùng bao nilon bọc kín, cắm vào bình cho hoa nhả hương, cho những cánh trà móc câu ngậm lấy hương thơm tinh khiết của sen. Hôm sau mới mở ra thưởng lãm cùng bè bạn, còn lại cắt cuống cấp đông uống dần, mùi vị không hề giảm, vẫn thơm ngon vô cùng. Những đóa còn lại sẽ kết thành những đài sen vô cùng quý giá. Non thì làm quà cho trẻ nhỏ mỗi lần ngóng bà, ngóng mẹ đi chợ về mua cho. Già thì được bóc thành nhân sen dùng làm thức ăn bổ dưỡng. Những ngày nóng nực được ăn bát chè hạt sen ngọt, bùi thì còn gì sung sướng bằng. Chè hạt sen nấu bằng đường trắng bình thường ăn đã ngon, bổ. Nếu cầu kỳ thì nấu thành chè sen long nhãn. Nhãn được bóc bỏ hạt một cách khéo léo, không làm vỡ cùi; hạt sen luộc chín, xào đường rồi nhẹ nhàng nhồi vào ruột nhãn. Nước đường đun sủi kỹ, hòa tan bột sắn dây đổ vào, quấy cho sánh đều, trong suốt, lúc đó nhẹ nhàng thả từng quả nhãn nhân sen vào, rắc thêm mấy hạt đỗ xanh đồ chín, quấy một lúc là có một nồi chè sen long nhãn ngọt thanh, bùi thơm để giải khát rồi. Đài sen sau khi tách lấy hạt được dùng làm thuốc trị mất ngủ cùng lá sen. Giờ còn có trà lá sen giảm cân cho những người béo phì, thừa cân, dùng vừa tiện vừa lành. Lá sen chủ yếu bán cho những người bán xôi, bán cốm dùng để gói. Dù xôi hay cốm gói lá sen đều mềm và thơm nức mùi sen, ngon rất lâu. Giờ những hàng rong gói lá sen, buộc lạt rơm dường như ít đi rồi, không mấy khi gặp nữa. Ngó sen trắng muốt nằm sâu dưới bùn lại được thực khách ưa chuộng. Ngó sen xào hay nộm đều rất ngon với độ giòn sần sật và ngọt thanh, thơm mát. Củ sen ít người biết ăn dù rất bổ, củ sen cũng chế biến được nhiều món ngon như xào, hầm xương hay nhồi thịt cầu kỳ. Có lẽ ít người biết vì mấy năm người trồng mới đào sen để trồng mới. Ngày xưa còn nhiều đầm, ao cho sen mọc tự do, trồng nuôi sen là thương phẩm; giờ người dân đã biết công dụng và lợi ích kinh tế của sen nên nhiều nơi đã trồng sen để lấy hoa, lấy hạt, lấy lá, lấy ngó, củ để bán. Thậm chí họ còn biến đầm, ao sen thành điểm du lịch, chụp ảnh cùng sen có doanh thu rất được giới trẻ ưa thích.
Tháng Năm đã về, sen bắt đầu ngào ngạt tỏa hương khắp nơi, đem lại bao lợi ích và niềm vui cho mọi người. Yêu sao loài hoa “Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”.
T.T.Y
Hệ thống văn bản
Thư viện tài liệu
